Wanneer: Vanaf 25 septembet 2022 t/m 19 februari 2023.
Locatie: Rijksmuseum Twenthe

Op 20 februari 1909 luidt de Italiaanse dichter Filippo Tommaso Marinetti met zijn futuristisch manifest in de Franse krant Le Figaro een nieuw artistiek tijdperk in.

In het manifest bezingt hij de snelheid, de toekomst, agressiviteit en activisme, en wijst hij het verleden resoluut af. Deze energieke uitgangspunten spreken veel jonge kunstenaars en intellectuelen aan, waardoor hij al snel een groep jonge futuristen om zich heen verzamelt. In de drie decennia die volgen gebruiken de futuristen hun verbeeldingskracht om een radicale nieuwe toekomst vorm te geven.

In de tentoonstelling Marinetti en het futurisme: manifest voor een nieuwe wereld volgt Rijksmuseum Twenthe de artistieke ontwikkeling van het futurisme aan de hand van zijn charismatische leider Marinetti.

Te zien vanaf 25 februari 2022 in Nederland, een overzicht van het Italiaans futurisme: een ideologie, in al zijn veelzijdigheid en complexiteit.

Rijksmuseum Twenthe

Wanneer: vrijdag 9 december 2022, aanvang 19.30 uur
Lokatie: Museum ’t Oude Slot,  Hemelrijken 6, 5502 HM Veldhoven
Verzorgd door: Stichting libera mente (door Gandolfo Cascio)

L’altro genio: Michelangelo poeta

Michelangelo Buonarroti (Caprese 1475 – Roma, 1564) incarnò mirabilmente la quintessenza del Rinascimento, e rimane ad oggi uno dei protagonisti della cultura occidentale. Tuttavia meno nota rimane la sua opera di poeta che, invece, è di particolare interesse e caratura.

Durante questo incontro si cercherà di delineare gli aspetti fondamentali delle sue Rime, dove affronta di petto temi su cui, come artista, non poté esprimersi come voleva, e per cui scelse una lingua vivissima e virile. Si proverà inoltre a collocarle nel loro contesto originario attraverso la lettura di alcuni testi esemplari.

Gandolfo Cascio insegna Lettaratura italiana all’Università di Utrecht. Su questo tema ha pubblicato Michelangelo in Parnaso. La ricezione delle «Rime» tra gli scrittori, Marsilio, 2019; tradotto in inglese Michelangelo on Parnassus. The Reception of the Poems Among Writers, Boston-Leiden: Brill, 2022.

Wanneer: 20-11-2022 t/m 26-3-2023
Locatie: Drents Museum Assen

Het Drents Museum presenteert in het najaar van 2022 een bijzondere tentoonstelling over Pompeï en Herculaneum, twee Romeinse stadjes die in 79 n. Chr. vernietigd werden door een uitbarsting van de Vesuvius.

De Pompeï-tentoonstelling in het Drents Museum vertelt dit dramatische verhaal, maar gaat vooral over de mensen die in deze twee steden woonden en werkten. Wie waren zij en hoe leefden ze voordat de vulkaan uitbarstte?

Hun verhaal wordt verteld aan de hand van bijzondere objecten uit de collecties van de Italiaanse musea waar het Drents Museum mee samenwerkt.

Deze collecties bevatten unieke topstukken, waaronder een aantal objecten die nog nooit eerder getoond zijn.

Drents Museum

Wanneer: vanaf 17 december 2021 t/m 22 mei 2022
Locatie:  Rijksmuseum van Oudheden in Leiden

Weinig Romeinse keizers zijn na hun dood zo verguisd als Domitianus. Hij werd in het jaar 96 vermoord na vijftien jaar te hebben geregeerd – een
waar schrikbewind, als we Romeinse schrijvers moeten geloven. Op last van de Senaat kreeg Domitianus zelfs postuum met een veroordeling van alle herinnering aan hem (een zogenaamde damnatio memoriae) te maken. Hij werd daarmee als het ware geschrapt uit het collectieve geheugen.

Deze nieuwe blik op Domitianus vormt het uitgangspunt voor de tentoonstelling God op aarde. Keizer Domitianus die op 17 december in het Rijksmuseum van Oudheden opengaat. Nathalie de Haan is samen met Eric Moormann, Aurora Raimondi Cominesi en Claire Stocks gastconservator van deze internationale tentoonstelling, die na Leiden nog in Rome te zien zal zijn (Mercati di Traiano, juni 2022 – januari 2023). De tentoonstelling is onderdeel van het onderzoeksprogramma ‘Anchoring Innovation’ van OIKOS (de Nederlandse onderzoeksschool voor de bestudering van de klassieke oudheid), een programma dat sinds 2017 met een Zwaartekracht-subsidie vanuit het Ministerie van OC&W wordt gefinancierd.

Tekst: Nathalie de Haan

Link: God op aarde: Keizer Domitianus

Wanneer: 20, 21, 22 mei
Locatie:  Kasteel de Haar, Utrecht
Verzorgd door o.a.: Dante Nederland

Proef, ontdek en beleef Italië De lekkerste Italiaanse feestdagen van Nederland komen er weer aan. Op 20, 21 en 22 mei zijn de tuinen van Kasteel de Haar uitsluitend bedoeld voor levensgenieters. Vier la dolce vita met ons mee en laat u verrassen en verwennen door de ruim 200 exposanten, koks, artiesten en kunstenaars. Kom dansen en zingen, vind inspiratie en geniet van het goede leven tijdens deze unieke belevenis.

Uiteraard zullen de gezamenlijk Dante Alighieri comitati in Nederland zich weer presenteren in een gezamenlijke stand.

Wanneer: vrijdag 8 en zaterdag 9 april
Locatie: Istituto Italiano di Cultura, Amstderdam
Theatermonoloog door: Mario Pirovano (in het Italiaans)

“Lu Santo Jullare Francesco” – Franciscus de heilige Jongleur – van Dario Fo en Franca Rame. Theatermonoloog door Mario Pirovano in het Italiaans.

Een gedenkwaardig werk over het leven van Sint-Franciscus van Dario Fo, Nobelprijs voor Literatuur 1997, een uniek portret van de meest bijzondere vernieuwer van het christelijk gedachtegoed met als doel met ons in gesprek te gaan over de grote vraagstukken waar de hedendaagse samenleving zich voor gesteld ziet.

“Lu Santo Jullare Francesco” is een monoloog waarin een hele reeks personages uit het middeleeuwse Italië tot leven komt: pausen en kardinalen, soldaten op het slagveld, boeren en marktkooplieden, monniken en steenhouwers.

Historische werkelijkheid en volkstraditie zijn met elkaar verweven in een beschrijving van enkele van de belangrijkste momenten in het leven van Franciscus: het verzoek om toestemming te leven volgens de Regel aan paus Innocentius III, de prediking aan de vogels, de ontmoeting met de wolf, de oogziekte …

Door een bestudering van volkslegendes, canonieke veertiende-eeuwse teksten en documenten die in de afgelopen vijftig jaar zijn verschenen, bracht Dario Fo een non-hagiografisch beeld van Sint-Franciscus tot stand: ontdaan van de mythe treffen we een provocerend, coherent, moedig en ironisch personage aan.

Het was overigens Franciscus zelf die zichzelf definieerde als “Gods jongleur”, en dit juist in de jaren waarin keizer Frederik II een edict afkondigde tegen de “Joculatores” die hij hij als obscene clowns beschouwde.

“Franciscus kende de techniek, de werkwijze en de absolute regels van het narrenschap”, aldus Fo.

Hij hield nooit preken volgens de kerkelijke conventies en weigerde zelfs preken te leiden. We weten ook dat hij zong, reciteerde, bewoog met zijn hele lichaam, armen, benen, voeten en zo plezier maar ook emotie opwekte bij de aanwezigen…”

Mario Pirovano is een autodidact met grote expressieve kwaliteiten. Jarenlang luisterde hij naar mijn optredens en volgde hij de lessen en demonstraties die ik gaf aan jonge acteurs. Uiteindelijk nam hij alle kneepjes en “wijsheden” van het vak als een hydrofoor in zich op, zodanig dat hij in zijn eentje in staat was met veel succes op te treden. Ik woonde persoonlijk een van zijn optredens bij aan de letterenfaculteit van de universiteit van Florence. Het was uitzonderlijk goed. Hij deed me vooral niet na, imiteerde me niet. Hij legde een geheel eigen, persoonlijke lading aan de dag, een vastberadenheid van een getalenteerde verhalenverteller.”
Dario Fo

VOORSTELLINGEN

Vrijdag 8 april 2022 – om 19.00 uur (voorstelling in het Italiaans)

Meer informatie en reserveringen

Zaterdag 9 april 2022 – om 19.00 (voorstelling in het Engels)